Yazan: Turgut Koçak 20 Aralık 2021
AKP ve saray iktidarı ülkeyi içine düşürdükleri ekonomik bunalımdan nasıl kurtaracaklarına dair birtakım açıklamalar işitiyoruz. İktidar dış satımı arttırarak içine düşülen derin bunalımdan kurtulmayı hesap ediyor olabilir. Ancak bunun nasıl olacağı konusu çok ama çok muğlak. Çünkü dış satım yapabilmek için ülkede gümbür gümbür üretim olması gerekir ama yok. Fabrikalar özelleştirilip satılmış. Kurumlar başkalarının eline geçmiş. Geriye bir tek tarım ürünleri kalıyor ki o da ortaya çıkan duruma bakılırsa olası değil gibi. Çünkü girdiler öyle artmış öyle armış üretilen tarım ürünleri girdileri bile karşılayacak konumda değil. Bu neden var iktidarın bir hesabı diyeceğiz de ne yaparsak yapalım bunu pek olasılık içinde göremiyoruz.
Şimdi iktidarın sürekli olarak yaptığı yöntemlerle doların düşmediğini sağır sultan bile duydu ve gördü. Kimileri ajitatif olarak bu gidişi iktidarın iş bilmezliğine bağlasalar da Erdoğan bu yönde attığı adımdan bir türlü dönmedi ve her açıklaması, Merkez Bankası ile ilgili olarak her tasarrufu doları yukarı tırmandırdı ama yine de Erdoğan “Faiz sebep, enflasyon sonuç” demekten geri durmadı. Eh durum bu olunca da dolar bugün itibariyle geldi 17’lere dayandı. O zaman düşüncemizi değiştirsek iyi olacak. Çünkü doların sürekli olarak Türk Lirası karşısında değer kazanması Erdoğan’ın bilinçli bir seçimi bunu önce bir kabul edelim.
Dolar ve Euro kuru artacağı için dışarıdan getirilen malların fiyatı da inanılmaz derecede yükselecek insanlar alım yapmayınca dış alım önemli ölçüde düşerken ihracat artacak böylece cari açık kapanmakla kalmayacak hatta fazla verecek. Bu fazlalık döviz girdisinde artışı da getirecek. Bunun sonucu olarak da yerli üretime hız verilip dışarıya bağımlılığın önüne geçilecek. Yüksek faiz ödenmesi kontrol altına alınırsa, dış satımı arttırmak için rekabet ortamını da yaratacak olan işgücünün ucuz olması sağlanırsa yeme de yanında yat bir sonuca ulaşılacak. Ama bu işin yükünü tabi ki de geniş emekçi yığınlar çekecekler.
Şimdi iktidarın politikaları sonucu dolar kur yükselişi artıyor. Faizleri aşağı indirdikçe de enflasyon bilmem varmış nerelere dayanmış. Bunu iktidar biliyor. Tamam, mallar bizim için pahalanmış ne gam, satın alma gücümüz dibe vurmuş ne önemi var. Eriyen TL sayesinde ülkemize dolar cennetine döner diye düşünülüyor olmalı ama bu olmaz niye derseniz Türkiye’de bunun için alt yapı yok. Yoksullaşma politikası bu sonucu vereceği düşüncesinde oldukları için bu yolda milli milli yürümeye devam ediyorlar.
Faiz düşünce yatırım artar diye düşündükleri için Erdoğan habire faizi düşürdük kredi alıp yatırım yapın anlayışı ile hareket ediyor. İyi de diyelim ki böyle bir tesisi kurmak için dışarıdan alınması gereken şeyler nasıl alınacak?
Düştüğü sanılan faizler yüzde yirminin üstünde olduğu için burada çekici olan nedir? İnsanlar belirsiz bir ticari ortamda önlerini göremeyecek durumdaysalar, bir gün sonrası için bile fiyat ayarlayacak durum yoksa kim ne kazanacağını düşünecek de bu tür dipsiz kuyulara girip bu işlere heveslenecek? Dolar artınca her şey artıyor. Dışarıdan alınan her şey ateş pahası olacak. Ekonomik yapının dışalıma bağlı olduğu bilinmiyor mu?
Bugüne kadar devlet politikası olarak uygulanan ekonomik politikaların geldiği noktayı görüyoruz. Uzun yıllar içinde geride alt yapı bağlamında bir şey kalmamış, şimdiden bu işe yeniden soyunulsa yılları alacak bir süreye gereksinim var Çin bile bu noktaya 40 yılda ancak gelebilmiş.
128 milyar dolar buhar olmuş uçmuş. Dışarıdan gelen 225 milyar dolar yabancı yatırımları, özelleştirmelerden gelen 72 milyar dolar suyunu çekmiş. Eldeki paralar betona gömülmüş AVM’lere harcanmış Ortada özel ve devlet borç yükü olarak 500 milyar dolar bir rakam var. Kaynaklar yenmiş, içilmiş, bitirilmiş. Borçlara ödenen faiz astronomik rakamlara çıkmış.
Sonuç: AKP ve saray iktidarının ekonomik modeli diye bir şey yok. Hezeyanları var ama o hezeyanlarla da bu ekonomi ayağa kaldırılamaz. Giden gitmiş, gelen bir şey yok. Bakalım AKP ve saray iktidarı bu çöküşü kabul edecek mi? Ne bileyim ya da altında kalıp tüyecek mi göreceğiz ama BU YATIŞLA KALKILAMAZ!